Thuốc kháng histamin được dùng trong điều trị viêm mũi dị ứng tuy nhiên bạn cần biết rõ về công dụng cũng như tác dụng phụ của thuốc để điều trị an toàn, hiệu quả.
Thuốc kháng histamin có tác dụng gì?
Histamin là một trong những chất trung gian giữ vai trò quan trọng trong sốc phản vệ và phản ứng dị ứng. Histamin được tìm thấy ở khắp các mô trong cơ thể nhưng sự phân bố không đồng đều. Histamin được dự trữ nhiều nhất trong các tế bào mast ở các mô và trong các hạt bài tiết của tế bào ưa kiềm. Khi bị tác động của các yếu tố bên ngoài (lạnh, hóa chất, bụi trong không khí…), các tế bào chứa phức hợp này bị kích thích giải phóng ra histamin dạng tự do. Lượng histamin này vượt ngưỡng cho phép của cơ thể và gắn với những vị trí nhạy cảm gọi là thụ thể histamin tại tế bào đích gây ra phản ứng dị ứng. Histamin H1 tác động trên đường hô hấp: gây sổ mũi, ngạt mũi, liều nhỏ histamin cũng có thể gây co thắt cơ trơn khí phế quản, làm xuất hiện các cơn khó thở giống hen phế quản.
Các thuốc kháng histamin đối kháng cạnh tranh với thụ thể histamin tại tế bào đích, histamin không gắn được với thụ thể nên không có tác dụng trên tế bào. Có rất nhiều chế phẩm đang lưu hành trên thị trường, được chia thành hai nhóm chính, là thuốc kháng histamin H1 thế hệ 1 và thế hệ 2. Thuốc kháng histamin H1 thế hệ 1 phân bố khắp các tổ chức của cơ thể, kể cả hệ thần kinh trung ương, gây ức chế hệ thần kinh trung ương ngay ở liều điều trị, làm chậm chạp, mơ màng, giảm sự tỉnh táo. Nhưng thuốc kháng histamin H1 thế hệ 2 khó qua hàng rào máu – não nên không có tác dụng này.
Thuốc kháng histamin được dùng điều trị dị ứng, trong đó có viêm mũi dị ứng. Thuốc kháng histamin chỉ giúp điều trị triệu chứng dị ứng (chảy nước mũi…) chứ không điều trị được nguyên nhân nên không giúp người bệnh khỏi bệnh được hoàn toàn. Có hai loại thuốc kháng histamin là thuốc đường uống và thuốc dùng tại chỗ.
Lưu ý khi dùng thuốc kháng histamin điều trị viêm mũi dị ứng
- Hầu hết các thuốc kháng histamin H1 đều có nhiều tác dụng phụ nên phải dùng đúng liều lượng và thời gian, theo chỉ định của bác sĩ, không nên lạm dụng thuốc, đặc biệt chú ý ở các đối tượng phụ nữ mang thai và trẻ em.
- Thuốc kháng histamin chống chỉ định tuyệt đối cho người bệnh glaucom góc hẹp và glaucoma góc đóng bởi vì cơ chế kháng cholinergic của thuốc có thể gây tác dụng tăng nhãn áp.
- Nên thận trọng khi dùng thuốc cho người bị bệnh gan và người phì đại tuyến tiền liệt.
- Khi dùng thuốc kháng histamin, đặc biệt là thuốc kháng histamin thế hệ 1, người bệnh cần tránh uống rượu vì rượu có thể làm tăng tác dụng an thần của thuốc và đồng thời cũng cần lưu ý chặt chẽ khi dùng các thuốc an thần kết hợp với thuốc kháng histamin.
- Thuốc kháng histamin chỉ giúp điều trị triệu chứng dị ứng (ngứa, hắt hơi, chảy nước mũi…) chứ không điều trị được nguyên nhân nên không giúp khỏi bệnh được hoàn toàn.
Qua đây có thể thấy cần tìm ra và loại trừ các tác nhân gây dị ứng (thuốc, mỹ phẩm, bụi, thời tiết, thức ăn…) mới có thể trị được bệnh hiệu quả. Để có thể hạn chế ảnh hưởng của thuốc kháng histamin thì người bệnh viêm mũi dị ứng có thể chọn dùng bộ sản phẩm xịt rửa và xịt mũi thảo dược cho tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh viêm mũi dị ứng an toàn, hiệu quả. Trong đó:
- Xịt rửa mũi người lớn: Có thành phần là Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu bạc hà, nước tinh khiết với công dụng vệ sinh làm sạch xoang mũi giúp ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như ngạt mũi, chảy nước mũi làm thông thoáng đường thở, đào thải dịch nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang; hỗ trợ, làm giảm triệu chứng của viêm mũi, viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang; phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp.
- Xịt mũi thảo dược người lớn: Thành phần Dịch chiết ngũ sắc, ké đầu ngựa, tân di hoa, natri clorid, polysorbate, natri benzoat, tinh dầu bạc hà, tinh dầu long não, nước tinh khiết vừa đủ. Công dụng là làm giảm các triệu chứng của viêm mũi như ngạt mũi, sổ mũi, hắt hơi, ngứa mũi, khô mũi, viêm mũi do cảm cúm, làm thông thoáng đường mũi xoang, đào thải dịch nhầy trong xoang mũi và xoang trán. Hỗ trợ làm giảm triệu chứng của viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang. Phòng tránh viêm đường hô hấp do virus, vi khuẩn và giúp giảm sự phụ thuộc vào thuốc co mạch và corticoid.
Đồng thời để tăng sức đề kháng, hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng thì dùng thêm viên uống gồm cao Xuyên tâm liên, cao Thanh hao hoa vàng, bột Đinh hương, cao Hoa hòe, cao Diếp cá, Gừng, Mã đề, Kế sữa và Đông trùng hạ thảo có công dụng tăng sức đề kháng, hỗ trợ giảm nguy cơ mắc bệnh do vi khuẩn, virus, do sức đề kháng kém gây ra đồng thời có tác dụng ức chế sự xâm nhập, phát triển của các virus gây bệnh, trong đó có virus dạng ARN. Sản phẩm giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, hỗ trợ giảm lượng virus trong cơ thể. Nhờ tác dụng hiệp đồng của các dược liệu gồm hỗn hợp Xuyên tâm liên, Thanh hao hoa vàng, Đinh hương được bào chế dưới dạng hạt có kích thước nanomet có tác dụng ức chế mạnh virus. Khi kết hợp với các thành phần khác như Diếp cá, Gừng, Hoa Hòe, Ma đề, Hoàng cầm, Kế sữa và Đông trùng hạ thảo sẽ có tác dụng hỗ trợ cải thiện, giảm nhẹ các bệnh do virus gây ra, đặc biệt các virus có hệ gen là ARN.