Cho tới nay, thuốc kháng histamin vẫn được xem là một trong những phương pháp điều trị chủ yếu cho viêm mũi dị ứng. Vì thế mà cách sử dụng thuốc sao cho an toàn và hiệu quả là vấn đề được nhiều người quan tâm.
Công dụng của Histamin trong điều trị viêm mũi xoang dị ứng
Histamin là một trong những chất trung gian đóng vai trò quan trọng trong sốc phản vệ và phản ứng dị ứng. Chất này xuất hiện trên khắp các mô trong cơ thể, nhưng sự phân bố của nó không đồng đều. Histamin được dự trữ chủ yếu trong các tế bào mast ở các mô và trong các hạt bài tiết của tế bào ưa kiềm. Khi gặp tác động của các yếu tố từ bên ngoài như lạnh, hóa chất, hay bụi trong không khí, các tế bào mang phức hợp này sẽ bị kích thích và giải phóng histamin dạng tự do. Lượng histamin này có thể vượt quá ngưỡng cho phép của cơ thể và gắn vào những vị trí nhạy cảm gọi là thụ thể histamin trên tế bào đích, gây ra phản ứng dị ứng.
Histamin H1 tác động lên đường hô hấp, gây ra tình trạng sổ mũi và ngạt mũi. Ngay cả với liều nhỏ, histamin cũng có thể gây co thắt cơ trơn ở khí phế quản, dẫn đến các cơn khó thở giống như hen phế quản. Các thuốc kháng histamin hoạt động bằng cách đối kháng cạnh tranh với thụ thể histamin trên tế bào đích, làm cho histamin không thể gắn vào thụ thể và do đó không gây tác động lên tế bào.
Trên thị trường hiện có rất nhiều chế phẩm thuốc kháng histamin và được chia thành hai nhóm chính là thuốc kháng histamin H1 thế hệ 1 và thế hệ 2. Thuốc kháng histamin H1 thế hệ 1 phân bố rộng rãi trong các tổ chức của cơ thể, bao gồm cả hệ thần kinh trung ương và có thể gây ức chế hệ thần kinh trung ương ngay cả ở liều điều trị, dẫn đến tình trạng chậm chạp, mơ màng, và giảm sự tỉnh táo. Ngược lại, thuốc kháng histamin H1 thế hệ 2 khó khăn hơn trong việc qua hàng rào máu – não, do đó không gây ra tác dụng phụ này.
Lưu ý khi dùng thuốc kháng histamin điều trị viêm mũi dị ứng
Có hai dạng thuốc kháng histamin: thuốc dạng uống và thuốc dùng tại chỗ. Để nhận được hiệu quả và tránh tác dụng phụ thì người bệnh cần lưu ý khi sử dụng:
- Hầu hết các thuốc kháng histamin H1 đều có nhiều tác dụng phụ, vì vậy cần sử dụng đúng liều lượng và thời gian theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh không nên lạm dụng thuốc, đặc biệt cần chú ý đối với phụ nữ mang thai và trẻ em.
- Thuốc kháng histamin bị chống chỉ định tuyệt đối cho người bệnh glaucom góc hẹp và glaucoma góc đóng, do cơ chế kháng cholinergic của thuốc có thể làm tăng nhãn áp.
- Cần thận trọng khi sử dụng thuốc cho những người mắc bệnh gan và những người bị phì đại tuyến tiền liệt.
- Khi sử dụng thuốc kháng histamin, đặc biệt là thuốc kháng histamin thế hệ 1, người bệnh cần tránh uống rượu, vì rượu có thể làm tăng tác dụng an thần của thuốc. Đồng thời, cũng cần lưu ý khi kết hợp thuốc kháng histamin với các loại thuốc an thần khác.
Thuốc kháng histamin chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng dị ứng (như ngứa, hắt hơi, chảy nước mũi…) mà không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ, vì thế không thể giúp khỏi bệnh hoàn toàn. Do đó để hạn chế ảnh hưởng của thuốc kháng histamin thì người bệnh viêm mũi dị ứng có thể chọn dùng bộ sản phẩm xịt rửa và xịt mũi thảo dược cho tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh viêm mũi dị ứng an toàn, hiệu quả. Bộ sản phẩm này gồm có:
+ Xịt rửa mũi người lớn: Có thành phần là Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu bạc hà, nước tinh khiết với công dụng vệ sinh làm sạch xoang mũi giúp ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như ngạt mũi, chảy nước mũi làm thông thoáng đường thở, đào thải dịch nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang; hỗ trợ, làm giảm triệu chứng của viêm mũi, viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang; phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp.
+Xịt mũi thảo dược người lớn: Thành phần Dịch chiết ngũ sắc, ké đầu ngựa, tân di hoa, natri clorid, polysorbate, natri benzoat, tinh dầu bạc hà, tinh dầu long não, nước tinh khiết vừa đủ. Công dụng là làm giảm các triệu chứng của viêm mũi như ngạt mũi, sổ mũi, hắt hơi, ngứa mũi, khô mũi, viêm mũi do cảm cúm, làm thông thoáng đường mũi xoang, đào thải dịch nhầy trong xoang mũi và xoang trán. Hỗ trợ làm giảm triệu chứng của viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang. Phòng tránh viêm đường hô hấp do virus, vi khuẩn và giúp giảm sự phụ thuộc vào thuốc co mạch và corticoid.
Đồng thời để tăng sức đề kháng, hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng thì dùng thêm viên uống gồm cao Xuyên tâm liên, cao Thanh hao hoa vàng, bột Đinh hương, cao Hoa hòe, cao Diếp cá, Gừng, Mã đề, Kế sữa và Đông trùng hạ thảo có công dụng tăng sức đề kháng, hỗ trợ giảm nguy cơ mắc bệnh do vi khuẩn, virus, do sức đề kháng kém gây ra đồng thời có tác dụng ức chế sự xâm nhập, phát triển của các virus gây bệnh, trong đó có virus dạng ARN. Sản phẩm giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, hỗ trợ giảm lượng virus trong cơ thể. Nhờ tác dụng hiệp đồng của các dược liệu gồm hỗn hợp Xuyên tâm liên, Thanh hao hoa vàng, Đinh hương được bào chế dưới dạng hạt có kích thước nanomet có tác dụng ức chế mạnh virus. Khi kết hợp với các thành phần khác như Diếp cá, Gừng, Hoa Hòe, Ma đề, Hoàng cầm, Kế sữa và Đông trùng hạ thảo sẽ có tác dụng hỗ trợ cải thiện, giảm nhẹ các bệnh do virus gây ra, đặc biệt các virus có hệ gen là ARN.